Thursday, June 7, 2007

جشن خردادگان خجسته باد
خرداد روز از خردادماه برابر با ششم خرداد در گاهشماری ایرانیجشنی در ستایش و گرامیداشت «خرداد»(= خورداد) که در اوستایی «هَئوروَتات»(haurvatat) و در پهلوی «خُردات» خوانده می­شود و به مانک رسایی و تندرستی و کمال و نام یکی از هفت امشاسپند است. واژه­ی اوستایی «هئوروتات» در سانسکریت و در ودا نیز به صورت «سَئوروَتات» آمده است.و «کوشیار اصفهانی» آن را «عید البقر» نوشته است.خورداد (= خرداد) امشاسپند نگاهبانی آب­ها، نهرها و دریاها است و مظهری است از مفهوم نجات بشر و از آنجا که پاره­ای از مراحل آفرینش، مانند آب و گیاه به گونه­ی طبیعی جفت­اند، همواره در متون کهن همراه با امرداد، امشاسپند نگاهبان گیاه آورده می­شود.پیش­کش این دو امشاسپند ثروت و رمه (چهار پایان) است، به گونه­ای که این دو، نماینده­ی آرمان­های نیرومندی، سر چشمه­ی زندگی و رویش هستند.هماوردان خاص آن­ها، دیوان‌ «گرسنگی» و «تشنگی»اند و همکاران خرداد نیز، ایزد «تیشتر» و «باد» و «فروهر پرهیزکاران» هستند.در باور ایرانیان، خرداد در هنگام حمله­ی اهریمن، آب را به یاری فروهرها می­ستاند، به باد می­سپارد و باد آن را با شتاب به سوی کشورها می­برد و به وسیله­ی ابر می­باراند.در نامگذاری ماه­ها، خرداد و امرداد در دو طرف ماهی هستند که نماد آن «تیر» یا «تیشتر» است و تیشتر ایزد باران است.در بُـندهشن (Bundahisn (=آغاز آفرینش))، یکی از کتاب­های پهلوی که بر اساس ترجمه­ها و تفسیرهای اوستا تدوین یافته و در بردارنده­ی اسطوره­های مربوط به آفرینش، تاریخ اساطیری و واقعی ایرانیان، جغرافیای اساطیری و حتی نجوم و ستاره شناسی است، درباره­ی این امشاسپند آمده است :«... خورداد سرور سال­ها و ماه­ها و روزهاست ؛ [ و این ] از این روی است که او سرور همه است. او را آب مایملک دنیوی است. هستی، زایش و پرورش همه­ی موجودات جهان از آب است و زمین را نیز آبادانی از اوست. چون اندرسال، [ اگر ] نیک شاید زیستن، به سبب خرداد است ... او که آب را رامش بخشد یا بیازارد، آن گاه، خورداد [ از او ] آسوده یا آزرده بود. او را همکار،باد و فروردین است. يكشنبه، 6 خرداد، 1386 - يک اهورايی

No comments: